ولایت عشق

غروب چهارشنبه، 17 خرداد ماه 96، رهبری در دیدار با دانشجویان از اصطلاحی استفاده کردند که در رسانه ها و محیط مجازی بازتاب بسیار گسترده ای داشته است. ایشان فرمودند: «گاهی دستگاههای مرکزیِ فکر، فرهنگ و سیاست، دچار اختلال و تعطیلی می‌شوند که در این وضعیت، باید افسران جنگ نرم، با شناخت وظیفه خود، به صورت آتش به اختیار، تصمیم‌گیری و اقدام کنند.»

پس از این اظهار نظر تفسیرها و برداشت های مختلف و متعددی از این گفته رهبر ایران آغاز شد و افراد نزدیک به دو جناح اصلاح طلب و اصول گرا، هرکدام تعبیر های مختلفی از این عبارت ارائه دادند.

اما معنای لغوی و عملی " آتش به اختیار " چیست؟

"آتش به اختیار"در واقع یک اصطلاح نظامی است و بدین معنی است که  در زمانی که فرمانده و مافوق دچار بی کفایتی باشند،  سربازان بدون دستور گرفتن از مافوق خود و بنابر صلاحدید خود می توانند هرجا که خواستند شلیک کنند.

تفسیر های مختلف

چهره های مرتبط با هر دو جناح تحلیل های مختلفی از این اصطلاح ارائه دادند از جمله کاظم انبارلویی از چهره های اصواگرا که معتقد است این اصطلاح به معنی قرار گرفتن در جایگاه دغدغه مندی و مطالبه گری برای نجات فرهنگی جامعه می باشد. برای مثال او معتقد است در مورد مسئله سند 2030 یونسکو دولت و دستگاه های مسئول نتوانستند به وظیفه ی خود به خوبی عمل کنند و نگاه منتقدانه دانشجویان و طلاب می تواند جلوی این قصور و کم کاری را بگیرد.

روزنامه جوان که وابسته به سپاه پاسداران است، نوشت: پیشینه ی این مسئله به زمانی بر می گردد که رهبری به تقویت گفتمان انقلاب در دانشگاه ها تاکید کردند اما اتفاق خاصی شکل نگرفت. آتش به اختیار به معنی تقویت گفتمان انقلاب در دانشگاه می باشد.

اما تحلیل ها در روزهای بعد از جانب جریان اصول گرا شکل رادیکال تری به خود گرفت و یکی از سایت های وابسته به نهاد های نظامی این طور نوشت: جناح مومن و انقلابی نباید منتظر دستور از بالا باشد آن ها باید با توجه به بصیرت خود، خودی را از غیر خودی تشخیص داده و به سرعت دست به عملیات فرهنگی سیاسی بزنند.

آیت الله مصباح یزدی که از چهره های تاثیر گدار جریان اصولگرا به حساب می آید نیز در اظهار نظری گفت: اگر فرماندهی خائن در آمد چه باید کرد؛ در اسلام برای این موضوع هم راهی وجود دارد و خوشبختانه رهبر معظم انقلاب اخیرا فرمودند که اگر مرکز فرماندهی دچار اختلال شد سایر کارگزاران و سربازان باید آتش به اختیار باشند که اصطلاحی نظامی است یعنی هرکس باید وظیفه خود را تشخیص داده و به آن عمل کند.

در مقابل جناح اصلاح طلب نیز وارد صحنه شد. برای مثال محمد صادق جوادی حصار تاکید کرد که این اظهارت رهبری باید توضیح داده شوند و گرنه ممکن است باعث نگرانی های جدی شود و آتش اختلاف را تشدید کند.

اما عباس عبدی، روزنامه نگار اصلاح طلب دیدگاه خوش متعادل تری دارد و معتقد است: «اين ارزشمند است كه نيروهای اصولگرا در اين باره به اقليتی از خودشان تذكر دهند، ولی انتقاد اصلي من متوجه اصلاح‌طلبان است كه اصولا چرا وارد اين بازي و برداشت‌هاي ناصحيح می‌شوند و حتي خواهان تفسير و توضيح آن می‌شوند؟ اين كار آنان دقيقا افتادن در بازی نيروهای تندرو است. چرا؟

وی ادامه داد: «این نشان می‌دهد که رهبری حتی اگر به لحاظ محتوایی هم با آقای روحانی مخالف باشد، به نتایج روشی‌اش ملتزم است و همین هدف دمکراسی است.

تفسیر های مختلف از فرمایشات رهبری همچنان ادامه دارد و تمام طیف ها تفسیر خود را از این اظهارات ارائه می کنند اما مسئله خطرناک رادیکالیزه کردن فضا توسط برخی از چهره های تندرو اصولگرا است و قطعا با اظهار نظر آیت الله مصباح یزدی این روند وارد مرحله ی جدیدی خواهد شد.